Doanh nghiệp đề xuất cấp "tín chỉ" - một dạng giấy tờ có giá - cho doanh nghiệp theo quy mô dự án nhà ở xã hội, làm cơ sở để cấp phép nhà ở thương mại.
Sáng ngày 30-9 vừa qua, tại TP.HCM, Bộ Xây dựng tổ chức hội thảo lấy ý kiến góp ý dự thảo về Luật Nhà ở sửa đổi và Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi nhằm triển khai kế hoạch xây dựng hai dự luật này để trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 5-2023.
Một trong những nội dung liên quan đến Luật Nhà ở sửa đổi được đại diện các doanh nghiệp bất động sản đóng góp ý kiến là các vấn đề trách nhiệm thực hiện nhà ở xã hội (NƠXH) tại các dự án nhà ở thương mại và NƠXH đầu tư ngoài ngân sách.
Chia sẻ với VnExpress, ông Trần Quốc Dũng - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Hưng Thịnh cho rằng quy định về nghĩa vụ NƠXH khi phát triển nhà ở thương mại cần thay đổi. Doanh nghiệp có thể tách nghĩa vụ xây dựng NƠXH thành một dự án độc lập, không nhất thiết phải xây dựng chung với nhà ở thương mại.
Đại diện Hưng Thịnh đề xuất phương án xây dựng "tín chỉ xây dựng nhà ở xã hội", tương tự chính sách "quota" ngành. Tức là, một doanh nghiệp thực hiện xong dự án NƠXH sẽ được quy thành các đơn vị tín chỉ tương ứng với quy mô dự án.
Khi doanh nghiệp này muốn thực hiện dự án nhà ở thương mại, họ dùng chính các tín chỉ trên để đổi với quy định dành 20% quỹ đất nhà ở thương mại cho NƠXH. Tùy theo quy mô dự án, cơ quan chức năng sẽ xác định xem số lượng tín chỉ mà doanh nghiệp có đã tương đương hay chỉ bằng một phần nghĩa vụ bắt buộc. Không chỉ vậy, các tín chỉ này còn có thể được các doanh nghiệp trao đổi, mua bán trên thị trường như một loại giấy tờ có giá và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định. "Giấy tờ có giá" là một loại chứng chỉ mà trị giá được đổi thành tiền và được phép giao dịch.
Cũng theo chia sẻ của ông Dũng, quy định tín chỉ và cho phép giao dịch trên thị trường có thể tạo điều kiện cho các chủ đầu tư chuyên làm NƠXH sẽ có thêm khoản thu nhập gia tăng, Nhà nước cũng có thêm nguồn thu thuế và các chủ đầu tư nhà ở thương mại có thể triển khai dự án sớm hơn. Với những lợi ích trên, giải pháp sẽ có thể khuyến khích sản phẩm nhà ở xã hội phát triển.
Cơ quan nhà nước đứng ra xác định cách thức quy đổi tín chỉ xây dựng NƠXH và hệ số hoán đổi giữa các địa phương. Việc giao dịch hoàn toàn do các chủ đầu tư tự lựa chọn và quyết định. Về mức giá tín chỉ xây dựng NƠXH, ông Dũng cho rằng có thể xác định bằng cách đôi bên tự thỏa thuận.
"Vấn đề quan trọng là xác định hệ số hoán đổi khoa học sao cho cơ quan nhà nước dễ quản lý", ông nhấn mạnh và gợi ý về bảng giá đất theo Luật Đất đai sửa đổi và hệ số điều chỉnh như TP.HCM nhiều lần đề nghị.
Lãnh đạo Hưng Thịnh lấy ví dụ, một chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại có quy mô 1.000 căn hộ tại quận 1 (TP HCM), theo quy định phải dành 200 căn làm nhà ở xã hội tại chính dự án đó. Giờ đây, chủ đầu tư có thể hoán đổi thành khoảng 600 căn tại Bình Chánh để bù đắp vào nghĩa vụ của mình tại dự án quận 1.
Doanh nghiệp đề xuất cấp "tín chỉ" - một dạng giấy tờ có giá - cho doanh nghiệp theo quy mô dự án nhà ở xã hội, làm cơ sở để cấp phép nhà ở thương mại (Ảnh minh họa)
Bên cạnh đó, một số lãnh đạo đại diện doanh nghiệp cũng chia sẻ nhiều ý kiến trong buổi hội thảo. Cụ thể, đại diện lãnh đạo Novaland nêu ý kiến nên cho chủ đầu tư lựa chọn việc dành quỹ đất ngay tại dự án để xây NƠXH hoặc hoán đổi quỹ đất xây NƠXH ở nơi khác thuộc sở hữu của chủ đầu tư để xây thành một dự án NƠXH độc lập. Việc hoán đổi quỹ đất như vậy vừa đảm bảo chủ đầu tư dành đủ quỹ đất xây NƠXH vừa thực hiện đúng nghĩa vụ về NƠXH.
Đồng quan điểm với đại diện Novaland, đại diện Nam Long Group cho rằng nên cho chủ đầu tư hoán đổi quỹ 20% đất ở tại dự án thương mại sang khu vực khác thuộc sở hữu của chủ đầu tư để xây một dự án NƠXH độc lập.
Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, ban soạn thảo Luật Nhà ở sửa đổi và Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi mong muốn nhận được những ý kiến góp ý của đại diện các doanh nghiệp, cơ quan quản lý.
Ban soạn thảo sẽ lắng nghe, xem xét thận trọng tất cả các ý kiến góp ý theo hướng làm sao để tăng cường quản lý Nhà nước nhưng vẫn đảm bảo thuận lợi, thông thoáng cho cho người dân và doanh nghiệp.
Như Huỳnh