Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên là truyền thống lâu đời, được gìn giữ qua nhiều thế hệ, gia đình Việt Nam. Trong đó, bàn thờ là nơi trang nghiêm, không chỉ có ý nghĩa về mặt tâm linh mà còn là yếu tố phong thủy, mang lại hưng vượng, may mắn và sức khỏe cho gia chủ. Do đó, hãy ghi nhớ 4 lưu ý sau: Đặt bàn thờ nên ở vị trí “Tọa cát – Hướng cát”; Chọn đúng thiết kế phòng thờ; Chọn đúng cách bài trí phòng thờ; Lưu ý khác.
1. Đặt bàn thờ nên ở vị trí “Tọa cát – Hướng cát”
Theo phong thủy, bàn thờ phải được đặt nơi có khí trường tốt nhất của ngôi nhà để mang lại tài lộc, sức khỏe cho gia đình.
- Vị trí đặt bàn thờ nên “Tọa cát – Hướng cát”, nghĩa là không chỉ đặt ở vị trí tốt mà còn phải hướng về các hướng tốt. Theo đó, bàn thờ cần phải được đặt vào vị trí vững chãi trong nhà, phía sau bàn thờ cần phải là tường vững chãi, không được dựa vào tường kính hoặc cửa sổ. Hướng tốt là hướng hợp với tuổi và mệnh của gia chủ như Sinh Khí, Diên Niên, Thiên Y, Phục Vị.
- Bàn thờ cần yên tĩnh nên cần có phòng riêng. Vị trí đặt bàn thờ tốt nhất là tầng cao nhất của ngôi nhà. Nếu không thì có thể bố trí trong phòng sinh hoạt chung hoặc phòng khách nhưng cần thiết kế vách ngăn hoặc đặt tấm bình phong để ngăn cách hai khu vực này.
- Không nên đặt bàn thờ đối diện gương, cửa chính; dưới xà ngang, gầm cầu thang; vị trí khuất, tối tăm hoặc có hướng gió, ánh nắng chiếu thẳng vào bàn thờ. Không bố trí phòng thờ hay bàn thờ đối diện hoặc gần cửa nhà vệ sinh, nhà bếp. Tránh phía trên bàn thờ là nhà tắm, nhà vệ sinh hoặc giường ngủ đè lên; phía dưới bàn thờ là bếp lửa. Tuyệt đối không đặt bàn thờ ngược hướng nhà, đặc biệt hai hướng xấu là Đông Bắc và Tây Nam và ở các vị trí xấu như Tuyệt Mệnh, Ngũ Quỷ, Họa Hại, Lục Sát.
2. Chọn đúng thiết kế phòng thờ
2 loại bàn thờ được sử dụng phổ biến là bàn thờ treo tường và bàn thờ nhiều cấp với nhiều kích thước khác nhau. Bàn thờ không nên quá cao (phải leo trèo thiếu an toàn) hoặc quá thấp (dễ bị va chạm và thiếu tôn nghiêm).
3. Chọn đúng cách bài trí phòng thờ
Không gian thờ cúng cần được bài trí trang nghiêm, đảm bảo sạch sẽ và ngăn nắp để thể hiện sự thành kính đối với bề trên. Trên bàn thờ phải đủ ngũ hành gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa và Thổ.
* Bài trí trên bàn thờ
Tùy thuộc vào không gian bàn thờ mà sẽ lựa chọn những đồ thờ cần thiết. Nếu bàn thờ có nhiều tầng thì nên xếp đặt theo thứ tự từ cao xuống thấp theo ngôi thứ trong thờ cúng tín ngưỡng của người Việt.
Dưới đây là 7 gợi ý đồ thờ phổ biến:
- Ngai thờ (khám): Đặt chính giữa bàn thờ, dựa sát vào tường.
- Bát hương: Đặt giữa bàn thờ, phía trước di ảnh. Nếu có hơn 1 bát hương thì bát hương lớn đặt ở giữa, bát hương bé đặt ở 2 bên.
- Khung ảnh: Nên được đặt tại vị trí chính giữa và đặt sát vào tường (nếu không có ngai thờ). Sắp xếp di ảnh trên bàn thờ theo quy luật nam tả (trái), nữ hữu (phải); thế hệ trước ở trên, thế hệ sau ở dưới.
- Đèn thờ gia tiên: Gồm 2 loại
+ Đèn thái cực (đèn dầu bằng đồng): Đèn này tượng trưng cho Thái Cực trên bàn thờ, có màu đỏ hoặc vàng nhẹ, thường được thắp sáng cả ngày.
+ Đèn lưỡng nghi (cặp chân nến): Đây là đèn chiếu sáng chính của bàn thờ, đèn bên trái tượng trưng cho mặt trời, đèn bên phải tượng trưng cho mặt trăng và thường đặt ở 2 bên bát hương, phía góc ngoài cùng của bàn thờ.
- Đỉnh đồng (bộ lư hương): Dùng để đốt gỗ hương trầm, gỗ thơm giúp không gian thờ thêm ấm cúng. Đỉnh hương được đặt ở chính giữa bàn thờ, 2 bên có 2 con hạc đồng, 2 nến đồng.
- Kỷ thờ (chén nước bàn thờ gia tiên): Thường có từ 3 – 5 chén nước sạch, được đặt phía trước bát hương.
- Bình hoa và mâm bồng: Bình hoa đặt bên phải, mâm bồng (dùng đựng bánh kẹo, trái cây, trầu cau, tiền vàng) bên trái. Trái cây phải tươi và thay mới mỗi ngày. Không để cây cảnh trên bàn thờ.
* Không gian xung quanh bàn thờ
Khi bố trí đồ đạc xung quanh bàn thờ, cần lưu ý một số vị trí sau để tránh tai họa và ảnh hưởng đến sức khỏe, sự nghiệp và của cải gia chủ.
- Bên phải bàn thờ: Tuyệt đối không đặt đồ điện vì điều này phạm phải sát khí Bạch Hổ.
- Bên trái bàn thờ: Không nên có thùng rác hoặc các vật ô uế.
- Bên dưới bàn thờ: Tránh chất đống đồ đạc ở dưới, cũng như không đươc để bể cá cảnh hoặc đồ điện.
4. Lưu ý khác:
- Phòng thờ không nên làm bằng cửa kính, tường kính vì chất liệu kính dễ hấp thụ các bức xạ từ ánh sáng mặt trời.
- Phòng ngủ cạnh phòng thờ là điều không tốt, nhất là phòng ngủ vợ chồng.
- Trong phòng thờ không nên đặt các thiết bị có từ trường sẽ khiến cho sóng âm không được tụ lại.
- Bàn thờ gia tiên không được đối diện bàn thờ Phật.
- Không tự ý dịch chuyển hay thay đổi vị trí của bàn thờ, điều này được coi là không tốt trong phong thủy phòng thờ. Nếu dịch chuyển cần xin đài âm dương (là việc gieo đồng xu hoặc vật làm tin khác để xin ý kiến thần linh).
Phòng thờ là không gian trang trọng thể hiện sự thành kính đối với ông bà tổ tiên. Do đó, tất cả mọi chi tiết từ vị trí, hướng thờ và cách bài trí cần cẩn thận và tham khảo quy tắc phong thủy để mang lại vượng khí, tài lộc, bình an cho gia đình.
Những nội dung trong bài chia sẻ này chỉ nhằm cung cấp thông tin mang tính tham khảo về các vấn đề đang được quan tâm mà không nhằm mục đích cung cấp tư vấn về pháp luật và các dịch vụ chuyên môn khác. Kết quả và ảnh hưởng của việc áp dụng các nội dung chia sẻ có thể khác nhau rất lớn trong những tình huống cụ thể. Do đó, chúng tôi khuyến cáo anh chị không sử dụng những nội dung này để thay thế cho nội dung chuyên môn từ các chuyên gia tư vấn.