Một nghiên cứu chỉ ra rằng những đứa trẻ được tiếp xúc nhiều với môi trường tự nhiên trong thời thơ ấu, khi trưởng thành sẽ có khả năng cân bằng tâm trí tốt hơn và dễ cảm nhận hạnh phúc hơn. Điều này dần trở nên đắt giá, khi làn sóng đô thị hóa ngày càng tràn nhanh về các vùng đất nông - lâm nghiệp.
Hãy thổi và nghe gió ca vang
Vào một ngày hè, cơn gió nhẹ mơn man vuốt ve, khẽ lay ta thức dậy sau giấc ngủ trưa lười biếng. Chim đang hót líu lo, hương thơm của hoa hồng ùa đến, có chú sẻ nhỏ vừa đập cánh, vài viên sỏi lăn xuống ven hồ, ngọt ngào và căng tràn nhựa sống. Ta nhận ra gió đang hát trên ngọn cây xào xạc, luồn qua những khóm tre “rỗng bụng” huýt vài điệu sáo hân hoan.
Phải, ta không nghe nhầm đâu, tre vừa huýt sáo. Nhờ đặc tính mọc theo cụm, lá nhỏ, và thân rỗng đặc trưng, các hàng rào tre phản ứng tốt với gió. Ngoài ra, các vật liệu khác nhau, với những đặc điểm tương tự khi sắp đặt liên kế cũng tạo nên hiệu ứng âm thanh, với các rung động trầm bổng đa dạng.
Để nghe tiếng gió không khó, hãy chọn một vật liệu làm “nhạc cụ” và để tự nhiên phổ nhạc, cùng sự góp sức của các loài hoa lá.
Nước có ký ức không?
Nước chứa đựng tất cả bí mật của mọi cây cối trong vườn. Một đài nước nhỏ, một hồ cá, vòi phun… đều làm nên sự sống động trong âm sắc chan hòa vốn có. Nước không ngừng di chuyển, thay đổi vị trí, và làm mới những nơi dòng chảy của nó đi qua, ở đó, mọi thứ đều rung lên khe khẽ chuyển động. Nước tương tác tự nhiên với tất cả vật liệu, mềm rắn, thô nhẵn, qua đó thể hiện gián tiếp ngôn ngữ của chúng. Cá đớp nước trong hồ, âm thanh róc rách luồn trong khe đá, tiếng tí tách từ đài phun nước, hay âm thanh thác đổ một cách hùng vĩ từ các bức tường cao. Tùy vào từng sở thích mà nước được đặt để một cách linh hoạt ứng dụng tạo lập âm thanh môi trường.
Ngoài ra, nước là yếu tố không thể thiếu trong vườn thiền. Khi nói đến sự tĩnh lặng của Zen (còn gọi là lối sống Zen, lối sống thiên về thiền định), thì sự tĩnh lặng vẫn luôn xuôi dòng. Trái ngược với cảm giác lắng đọng và chậm rãi, chính những khoảng khắc nhỏ giọt trên các bề mặt phẳng lại tôn lên không gian tĩnh lặng một cách sâu sắc nhất.
Âm thanh từ ánh sáng dáng hình
Không chỉ riêng cây xanh, chất nền trong vườn cũng có riêng một hành trình khám phá để ta thiết lập tâm trạng khi bước vào vườn. Trong khi bê tông và đá với tính hữu dụng cao trở nên phổ biến một cách nhàm chán thì những lựa chọn có xu hướng tự nhiên lại dễ dàng khơi gợi sự nhạy cảm hơn. Trải nghiệm chính xác là tiếng sỏi đá luôn trệu trạo dưới từng bước chân, tiếng ma sát nặng nề đang nghiêm túc giữ đế giày và sàn gạch gỗ lát, cùng tiếng cỏ như vỡ nát trước sức nặng của bản thân. Những âm thanh ngỡ bình thường đó cũng góp công sức trong bản hòa âm trong khu vườn. Tưởng chừng là vô vị, nhưng kết hợp hài hòa lại tạo nên hiệu ứng màu sắc bất ngờ giữa các tầng âm thanh mà bạn chưa từng nghĩ đến.
Phối kết tự nhiên và phi tự nhiên
Người xưa có câu “đất lành chim đậu”, khi khu vườn nhà bạn đủ “an toàn” thì những “nghệ sĩ tự nhiên” sẽ lần lượt ghé thăm. Để giữ chân các anh chàng cô nàng nhạc sĩ thích phiêu du này, ta có thể lắp đặt một vài ngôi nhà gỗ, nhằm cung cấp chỗ trú và để sẵn thức ăn mỗi ngày. Việc sử dụng âm thanh nhân tạo để thu hút sự chú ý cũng là một ý tưởng không tồi, nhất là trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay việc sử dụng hệ thống loa chuyên biệt cho vườn không còn trở nên xa lạ. Ta dễ dàng thiết lập và điều khiển đa dạng các thể loại âm thanh: từ sự dịu nhẹ trong ngày hè mát mẻ, hay chút tiếng ếch nhái trong những ngày mưa ẩm ương, cả những bản nhạc sôi động cho buổi party cuối tuần. Tất cả điều có thể dễ dàng và chủ động điều khiển an toàn từ xa.
Tận hưởng bản giao hưởng thiên nhiên phổ riêng cho bạn
Mặc dù “nắng mưa là chuyện của trời” và âm thanh tạo ra từ tương tác khí hậu, nghe có vẻ xa vời, khó kiểm soát nhưng ta hoàn toàn có thể tạo dựng một thánh địa riêng biệt nhằm thỏa chí tận hưởng thiên nhiên, đây cũng là nơi bạn khám phá ra điều riêng tư độc nhất chỉ mình bạn mới được nhận từ khu vườn của mình - một bản giao hưởng phổ riêng chứa thanh âm mỗi mùa.
Theo Kiến trúc & Đời sống